Η πρόταση της ΜΕΤΡΟ ΑΕ για τη Γραμμή 4 (Ιλίσια-Ζωγράφου-Γουδί)

17 Μαΐου 2017

Με το πολύ σοβαρό θέμα της διέλευσης του ΜΕΤΡΟ από του Ζωγράφου θα ασχοληθεί το Δημοτικό Συμβούλιο την προσεχή εβδομάδα που φέρνει το θέμα προς συζήτηση.

Το έργο σύμφωνα με την εταιρεία δημοπρατείται το αμέσως επόμενο διάστημα, ενώ η κατασκευή των σταθμών εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει στα μέσα του 2019 και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2022.

Παραθέτουμε το κομμάτι της μελέτης της ΜΕΤΡΟ ΑΕ που αφορά τους σταθμούς από τους οποίους θα περάσει η Γραμμή 4 για να γνωρίζουν οι συνδημότες μας κατ' αρχήν τι ακριβώς θα γίνει.

Τμήμα Σταθμός «Ιλίσια» έως Σταθμός «Ζωγράφου»

Μετά το Σταθμό «Νήαρ Ηστ» (σημ.site περιοχή Καισαριανής) με μια μεγάλου μήκους αριστερόστροφη καμπύλη R=301,65μ. με εκατέρωθεν τμήματα κλωθοειδούς μήκους 75 μ. ο άξονας της χάραξης διέρχεται κάτω από την Πανεπιστημιούπολη.

Σε ελεύθερο χώρο πίσω από τη συμβολή των οδών Ηρώων Πολυτεχνείου και Ανατολικής Θράκης χωροθετείται το Φρέαρ «Πανεπιστημιούπολη» εκτός σήραγγας στην Χ.Θ. 19+224,769. Ακολουθεί ευθυγραμμία μήκους 66,51 μ.

Με την εφαρμογή μιας αριστερόστροφης καμπύλης R=350 μ. με εκατέρωθεν τμήματα κλωθοειδούς μήκους 65 μ. η χάραξη καταλήγει στην Πλατεία Αόρνου μέσω της οδού Ινδού. Ο σταθμός «Ιλίσια» τοποθετείται κάτω από την οδό Ινδού ξεκινώντας πριν την κάθετη οδό της Σειλιστρίας και τελειώνει εντός της Πλατείας Αόρνου (αποβάθρα: Χ.Θ. 19+855,846 έως Χ.Θ. 19+965,846).

Από τον Σταθμό «Ιλίσια» οριζοντιογραφικά η χάραξη οδηγείται στο Σταθμό «Ζωγράφου» με δυο αντίρροπες καμπύλες R=800 μ. με εκατέρωθεν τμήματα κλωθοειδούς 20 μ. (δεξιόστροφη και μετά αριστερόστροφη). Μεταξύ τους υπάρχει ευθύγραμμο τμήμα 43,74 μ. Τελικά καταλήγει σε ευθυγραμμία κάτω από την οδό Ορεινής Ταξιαρχίας όπου χωροθετείται ο Σταθμός «Ζωγράφου» (Αποβάθρα: 20+388,138 έως 20+498,138) στη διασταύρωση της με τη Λεωφόρο Στρατάρχου Παπάγου πλησίον της Πλατείας Αλεξανδρή (Γαρδένιας) .

Υψομετρικά, η χάραξη μετά το Σταθμό «Ιλίσια» κινείται καθοδικά με μεγάλη κλίση 3,90% ακολουθώντας το καθοδικό ανάγλυφο του εδάφους για να καταλήξει στην περιοχή του Σταθμού «Ζωγράφου» όπου εφαρμόζεται καθοδική κλίση 0,15%, με ΥΚΣ στο κέντρο του σταθμού 122,90 μ. δηλαδή ~ 25,9 μ. κάτω από το έδαφος. Το ανάγλυφο του εδάφους και σε αυτό το τμήμα παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις ως εκ τούτου η άνω παρειά της σήραγγας κυμαίνεται σε βάθος από 12,00 έως 32,00 μ.

Η κατασκευή του σταθμού Ιλίσια είναι μικτή, περιλαμβάνοντας τμήματα με υπόγεια διάνοιξη (ΝΑΤΜ) και τμήματα με τη μέθοδο εκσκαφής και επανεπίχωσης (Cut& Cover).

Συγκεκριμένα ο σταθμός χωροθετείται υπόγεια κατά το μεγαλύτερο μήκος του κάτω από την οδό Ινδού και κατά το υπόλοιπο στο βασικό υπόγειο κτίριο των Η/Μ εγκαταστάσεων και των χώρων κοινού.

Το βασικό υπόγειο κτίριο χωροθετείται στο κεντρικό τμήμα της πλατείας Αόρνου, προκειμένου να διατηρηθούν τα περιμετρικά αυτής υφιστάμενα υψηλά δένδρα. Αξιοποιείται η κλίση του εδάφους της οδού Ινδού βόρεια της πλατείας για τη χωροθέτηση της δεύτερης εισόδου στη διασταύρωση της Λεωφόρου Γρ. Αυξεντίου και Λεωφόρου Ινδού, η οποία κατά την αποκατάσταση πεζοδρομείται.

Η κύρια είσοδος χωροθετείται στην οδό Μούσκου κατά μήκος του διευρυμένου πεζοδρομίου σε σημείο όπου οι κλίσεις εδάφους είναι μικρές και δεν υφίσταται πρόβλημα πλημμυρικών φαινομένων, σε αντίθεση με τη χωροθέτηση επί της πλατείας Κύπρου όπως αυτή φαίνεται στην αρχική προμελέτη.

Ο σταθμός επίσης διαθέτει δυο φρέατα εκτόνωσης. Το πρώτο χωροθετείται ΒΑ του κυρίως φρέατος του σταθμού (πλατεία Αόρνου) και το δεύτερο σε ανοικτό όρυγμα επί της Πλατείας Κύπρου.

Τμήμα Σταθμός «Ζωγράφου» έως Σταθμός «Γουδή»

Μετά το Σταθμό «Ζωγράφου» ο άξονας της χάραξης στρίβει αριστερά με μια καμπύλη R=350 μ.. με εκατέρωθεν τμήματα κλωθοειδούς 65 μ. Ακολουθεί ευθυγραμμία 224,36 μ. και η χάραξη οδηγείται κάτω από την οδό Λοχαγού Σπηλιοπούλου όπου και χωροθετείται ο Σταθμός «Γουδή» στη συμβολή της με την Λεωφόρο Παπανδρέου. (Αποβάθρα: Χ.Θ. 20+967,126 έως 21+0777,126). Μηκοτομικά μετά το Σταθμό «Ζωγράφου» εφαρμόζεται ήπια καθοδική κλίση 1,175% και στη συνέχεια εφαρμόζεται κλίση 0,15% στην περιοχή του σταθμού «Γουδή». Διαμορφώνεται έτσι το επιθυμητό ΥΚΣ 118,431 μ. στο κέντρο του σταθμού (~ 19,9 μ. κάτω από το έδαφος). Το ανάγλυφο του εδάφους και σε αυτό το τμήμα παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις ως εκ τούτου το βάθος της άνω παρειάς της σήραγγας στο τμήμα αυτό κυμαίνεται από 17,00 μ. έως 35 μ

Πρόκειται για σταθμό του τμήματος «Άλσος Βεΐκου-Γουδή» της Γραμμής 4, ο οποίος χωροθετείται μεταξύ των σταθμών Ιλίσια και Γουδή, φέρει πλευρικές αποβάθρες και κατασκευάζεται με υπόγεια διάνοιξη κατά μήκος της οδού Γ’ Ορεινής Ταξιαρχίας, σε βάθος περίπου 26,60 μέτρα μέχρι το άνω ύψος σιδηροτροχιών.

Οι αποβάθρες του σταθμού επικοινωνούν μέσω τεσσάρων υπόγειων γαλαριών κλιμακοστασίων με εγκάρσια συνδετήρια σήραγγα, η οποία οδηγεί παραπλεύρως στο κύριο φρέαρ πρόσβασης του σταθμού. Το φρέαρ αυτό χωροθετείται στη συμβολή της λεωφόρου Στρατάρχου Αλεξάνδρου Παπάγου, με τις οδούς Γ. Ζωγράφου και Γ’ Ορεινής Ταξιαρχίας, επί της πλατείας Αλεξανδρή, γνωστή και ως πλατείας Γαρδένιας και κατασκευάζεται σε ανοικτό όρυγμα με τη μέθοδο εκσκαφής κι επανεπίχωσης με συνολικό βάθος διαμορφωμένου πυθμένα περίπου 30,60μ.

Βασική επιλογή της οριοθέτησης του περιγράμματος του ανοικτού σκάμματος ήταν η κατά το δυνατόν διάσωση των υφιστάμενων αιωνόβιων δένδρων κατά μήκος της λεωφόρου Α. Παπάγου και του πεζοδρόμου της Γ’ Ορεινής Ταξιαρχίας .

Στο επίπεδο της οδού η κατασκευή του υπόγειου κτιρίου διαμορφώνει επί της πλατείας κεντρική κύρια είσοδο του σταθμού οργανωμένη σε δύο εσωτερικούς κλάδους, ανελκυστήρα ΑΜΕΑ έξοδο έκτακτης ανάγκης ,απολήξεις φρεάτων κυκλοφορίας νωπού αέρα, και φωτιστικά ανοίγματα. Περιμετρικά των επίγειων κατασκευών, η πλατεία αναμορφώνεται, αποκαθίσταται κι επαναφυτεύεται.

Στο εσωτερικό του φρέατος τοποθετούνται σε τέσσερα κύρια επίπεδα, όλες οι απαιτούμενες χρήσεις εξυπηρέτησης κοινού και προσωπικού, καθώς και χώροι υποστηρικτικών Η/Μ λειτουργιών. Αναλυτικότερα στα επίπεδα -1, -2 και -4 αποδίδονται σε Η/Μ λειτουργίες, ενώ οι κοινόχρηστοι χώροι, όπως αγορά και επικύρωση εισιτηρίων, καθώς και οι χώροι προσωπικού οργανώνονται στο επίπεδο -3.Στην ίδια στάθμη καταλήγουν το κεντρικό κλιμακοστάσιο εισόδου που διαμορφώνεται επί της πλατείας, ο εξωτερικός ανελκυστήρας και η υπόγεια γαλαρία διαμόρφωσης της δεύτερης κύριας εισόδου του σταθμού, η απόληξη της οποίας βρίσκεται στο πεζοδρόμιο του ρεύματος προς Αθήνα της λεωφόρου Στρατάρχου Αλεξάνδρου Παπάγου.

Τέλος, αντι-διαμετρικά του κύριου φρέατος πρόσβασης, ως προς τις αποβάθρες του σταθμού, στον υπό απαλλοτρίωση υφιστάμενο χώρο του δημοτικού κινηματογράφου Αλέκα, κατασκευάζεται με την μέθοδο ανοικτού ορύγματος το φρέαρ εκτόνωσης της σήραγγας της γραμμής του Έργου και κλιμακοστάσιο εκκένωσης έκτακτης ανάγκης. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών, ο χώρος περιμετρικά των μόνιμων απολήξεων προβλέπεται να διαμορφωθεί σε χώρο πρασίνου και αναψυχής.

Η κατασκευή των δυο βασικών ανοικτών ορυγμάτων του σταθμού προβλέπεται να υλοποιηθεί σε δυο διαφορετικές φάσεις εργασιών, όπου η διάνοιξη ενός ορύγματος θα συνδυάζεται και θα υποστηρίζεται από εργοταξιακό χώρο που θα οργανώνεται στην διαθέσιμη περιοχή του άλλου ορύγματος, επιφέροντας έτσι την ελάχιστη δυνατή όχληση στη γύρω περιοχή.

Τέλος, αξίζει να επισημανθεί, ότι στα πλαίσια της διερεύνησης μεθόδων κατασκευής του σταθμού, διερευνήθηκαν εναλλακτικές προτάσεις συνδυασμού ανοικτού ορύγματος και υπόγειας διάνοιξης του κυρίως σώματος του σταθμού, οι οποίες απορρίφθηκαν τεχνικά για λόγους εγγύτητας στις γειτονικές πολυκατοικίες, επιβαρυμένης όχλησης του περιβάλλοντος και αναγκαστική κοπή σημαντικών αιωνόβιων δένδρων

Σταθμός Γουδή

Ο Σταθμός Γουδή είναι μικτής κατασκευής περιλαμβάνοντας τμήματα με υπόγεια διάνοιξη (κατασκευή ΝΑΤΜ) και τμήματα κατασκευής ανοικτού ορύγματος ( Cut& Cover) με τη μέθοδο εκσκαφής και επανεπίχωσης. Ο σταθμός χωροθετείται κάτω από την οδό Λοχ. Σπηλιωπούλου, καταλαμβάνοντας και τμήμα της πλατείας Ελευθερίας. Ο σταθμός διαμορφώθηκε σύμφωνα με τους διαθέσιμους χώρους της περιοχής στην οποία εντάσσεται.

Πιο συγκεκριμένα, καθοριστικό ρόλο για την χωροθέτησή του είχαν ο μεγάλος αγωγός ομβρίων, που κατέρχεται από βορρά την οδό Παπανδρέου, τέμνοντας διαγώνια την πλατεία, το σύνθετο οδικό δίκτυο, καθώς και η προσπάθεια ελαχιστοποίησης των κατασκευών υπόγειας διάνοιξης κάτω από κτήρια με υπόγεια. Ο αγωγός ομβρίων, με ζώνη επιρροής πλάτους 12,00μ για ασφάλεια, διχοτομώντας την πλατεία, περιορίζει ιδιαίτερα την μορφολογία και την θέση του σταθμού.

Η κύρια κατασκευή Cut& Cover χωροθετείται βορειοδυτικά της πλατείας Ελευθερίας, εντοπίζοντας το βασικό της τμήμα κάτω από την οδό Λοχ. Σπηλιωπούλου, στο μικρότερο δυνατό περίγραμμα όλους τους μηχανολογικούς χώρους και τους χώρους κοινού, καθώς και το ένα από τα δυο φρέατα εκτόνωσης (BlastShaft).

Το δεύτερο φρέαρ εκτόνωσης χωροθετείται στο νότια τμήμα της πλατείας Ελευθερίας, εκτός ζώνης επιρροής του αγωγού ομβρίων.

Η πρόσβαση νότια της οδού Λοχ. Σπηλιωπούλου επιτυγχάνεται με μία είσοδο, επί της Πλατείας Ελευθερίας, που εντάσσεται στην κατασκευή ανοικτού ορύγματος. Η πρόσβαση βόρεια της οδού Λοχ. Σπηλιωπούλου επιτυγχάνεται μέσω τριών ανελκυστήρων και κλιμακοστασίου διαφυγής, μικτής κατασκευής, λόγω στενότητας χώρου αποφεύγοντας τον αγωγό ομβρίων και απαλλοτριώσεις στις ιδιοκτησίες της οδού Παπανδρέου. Στην ίδια πρόσβαση προτείνεται και σύνδεση των Νοσοκομείων (Παίδων, Λαϊκό κλπ) με επέκταση της γαλαρίας υπόγειας διάνοιξης.

Επιπλέον προτείνεται αναδιαμόρφωση των ορίων κρασπέδων και των οδοστρωμάτων προκειμένου οι κατασκευές που απολήγουν στο επίπεδο οδού, όπως είσοδοι, φρέατα και απολήξεις κλιμακοστασίων διαφυγής, να εντάσσονται εντός των πεζοδρομίων ή της πλατείας.